აქ რაღაც ხდება

ერთხელ, იმ დასახლებას, სადაც სტივენ კინგი ცხოვრობდა, ქარიშხალმა გადაუარა. მეორე დღეს, მწერალი, თავის შვილთან ერთად, ადგილობრივ სუპერმარკეტს მიადგა. როცა ჰოთ დოგის პურებს ეძებდა, უცებ თვალწინ წარმოუდგა, როგორ გამოდიან, შენობებსა და ხეებზე ჩამოწოლილი ნისლიდან, უზარმაზარი პრეისტორიული მფრინავი რეპტილიები და სუპერმარკეტში მყოფთა ხოცვას იწყებენ. იმ დღეს კინგი სახლში ახალი რომანის იდეით დაბრუნდა და დაწერა წიგნი სახელად "ნისლი". მისი შთაგონება კი გახდა მხოლოდ ადგილი და ატმოსფერო. ჰო, ადგილს და ატმოსფეროს შეუძლია გენიალურ იდეებზე გაგიყვანოს, თუ მოინდომა.

რასაც ახლა თქვენ წაიკითხავთ, ავტორის წარმოსახვაა. ეს ისტორიაა, რომელიც ადგილითა და ატმოსფეროთი არის შთაგონებული. ეს მოვლენები არასდროს მომხდარა, მაგრამ ახლა მოხდება, სწორედ თქვენს წარმოსახვაში. და ნურაფერი გაგიკვირდებათ, რადგან ადამიანებს მონსტრებად და ანგელოზებად ზრდიან არა ადამიანები, არამედ ადგილები და იქ შექმნილი "ატმოსფეროები".

ყველაფერს თავისი კლიშეები თუ კანონები აქვს. ამ ისტორიასაც. მასში ყველაფერი მოულოდნელად უნდა მოხდეს და საფრთხეც მხოლოდ მდიდრებს დაემუქროს. ეს ერთ-ერთი მთავარი კლიშეა. ამიტომ ხდება, რომ აპოკალიფსებს ძირითადად ნიუ იორკის ან ლოს ანჯელესის თვალით გვანახებენ. იმის თქმა უნდათ, რომ ჩვენ შესანიშნავი სიცოცხლის ფორმას წარმოვადგენთ, რომელიც არ უნდა გაქრეს.

ერთ-ერთ ცენტრალურ ქუჩაზე მივაბიჯებ, როცა სრულიად მოულოდნელად, ისეთი გრძნობა მეუფლება, თითქოს, მზე დაბნელდა. წყვდიადი წამებში მთელ გარემოს შთანთქავს. ფიქრებში გავერთე და სადღაც გადავუხვიე? თუ რაღაც სხვა ხდება? აქეთ-იქით ვიყურები, – არაფერი, მხოლოდ სიშავე. უცებ იონა წინასწარმეტყველი მახსენდება, ღმერთმა რაღაც მისიით რომ გაგზავნა, იმან გზას გადაუხვია და ამის გამო ვეშაპმა თუ რომელიღაც წყლის მონსტრმა გადაყლაპა. თუ სწორად მახსოვს, სამ დღეს იჯდა მის მუცელში, სადაც დაახლოებით ასეთივე წყვდიადი იყო, და ინანიებდა არასწორ საქციელს.

აი, ასე სასტიკად ექცევა ღმერთი მშიშრებს. თუმცა, მე ღმერთი არასდროს მომლანდებია და, მით უმეტეს, არასდროს მოუცია რაიმე დავალება. შესაბამისად, ვერც მისი გზიდან გადავუხვევდი. გამოირიცხა ეს ვერსია. შემდეგი!

რას გრძნობ? – ვკითხე ჩემს თავს. ვგრძნობ, რომ ვდგავარ. ფეხებს მყარ ზედაპირს ვაყრდნობ. ეს, ალბათ, უკვე კარგია. მყარი კია, მაგრამ მგონი, ცოტა მთაგორიანი, შეიძლება ამოშვერილი ქვებიც იყოს, თუმცა ძნელი წარმოსადგენია – რა უნდა ქვაღორღიან ადგილს აქ? ქვაღორღიან ადგილს აქაურები ამ ცენტრალურ უბანში არ დაუშვებდნენ, ამიტომ ეჭვი მღრღნის – ნუთუ, კვლავაც იქ ვარ, იმავე ქუჩაზე?

კიდევ სუნს ვგრძნობ, ვერ ვხვდები, რისი სუნია, მაგრამ ბავშვობაში მაბრუნებს, ცუდ გრძნობას მიტოვებს. ასეთი სუნი იმგვარ ადგილებში იცის, სადაც ადამიანებს არც ისე კარგი ცხოვრება აქვთ, ფოთლებს და ავეჯის ნაწილებს რომ წვავენ გასათბობად და არც ისე მსუყედ იკვებებიან. 

სმენით – არაფერი, თუმცა როგორ არა, მანქანების ხმაური მესმის, ოდნავ მოგუდულად. ფილმებში ასე სხვა რეალობიდან მოსულ ხმებს გადმოსცემენ. არ არის ცუდი აზრი. იქნებ მართლა აღმოვჩნდი ამ ქალაქის პარალელურ რეალობაში? იგივე დრო, იგივე ადგილი, მაგრამ სრულიად სხვა პეპლის ეფექტის შედეგი? ჯერ მხოლოდ შემიძლია ვივარაუდო. ვერაფერს დავასკვნი, სანამ ამ სიშავეში ვერაფერს ვხედავ.

ჰო, მართლა ვერაფერს ვხედავ. ხელებს წინ ვწევ, რომ მოვსინჯო, რამე მყარს ხომ არ შევასკდები, ნაბიჯს თუ გადავდგამ. არაფერი. გამოდის, შემიძლია წინ ვიარო. არ ვიცი სად მივალ, მაგრამ აქაც ვერ ვიდგები მარადიულად. ძალიან ბნელა. ასე მხოლოდ 1990-იანი წლების ნაომარ თბილისში ბნელოდა. ნაომარი ქალაქის სიბნელე სხვანაირია. ამ სიბნელეში გვამები ყრია და ვიღაც, დიდი ძმასავით დაგყურებს, ყუმბარმტყორცნით შეიარაღებული, რომელიმე ჩამქრალი სახლის სახურავიდან. ნაომარი ქალაქის წყვდიადში სიარულისას პანიკურ შიშს აჰყავხარ და ნებისმიერი გაფაჩუნება შენკენ გამოსროლილი ტყვია გგონია.

რამდენიმე ნაბიჯში, შავი კონტურები იკვეთებიან, მე მათ ბუნდოვნად ვხედავ. გონებას ვძაბავ, რომ მივხვდე, რას ვუყურებ, რისი ჩრდილები თუ სილუეტებია.

ეს სახლებია, ყველაფერი გასაგებია, თუმცა, ეს შიშს ვერ მიკლავს, რადგან ამ უბანში ასეთი სახლები არ არსებობს. კიდევ უფრო მიმძაფრდება შეგრძნება, რომ სხვა რეალობაში აღმოვჩნდი. და აქვე მეორე ვერსიაც მებადება, ხო არ შევიშალე?

როგორმე აქედან უნდა გავქრე და ისევ ჩემს უაზრო ცხოვრებას დავუბრუნდე. გზას ვაგრძელებ და პირველი, რასაც ვხედავ, პატარა ხის ნაგებობაა, სახლს არ ჰგავს, უფრო ავტოფარეხი უნდა იყოს. არასდროს მინახავს ფანერებით და ფიცრებით აწყობილი ავტოფარეხი. ფარეხის კარი ღიაა. შიგნით ვიხედები. შიგნიდან ფაცი-ფუცის ხმა მესმის. არ ვიცი, უნდა შემეშინდეს თუ უნდა გამიხარდეს.

– უკაცრავად… – ვამბობ. ფაცი-ფუცი კიდევ რამდენიმე წამს გრძელდება და მერე წყდება. შეშინებული გამოვრბივარ უკან. ვხვდები, რომ კლასიკურ მისტიკურ თრილერში მოვხვდი. იმედი მაქვს, ის პერსონაჟი არ ვარ, ფილმის ტიზერშივე რომ კლავენ ატმოსფეროს შესაქმნელად.

საიდანღაც ჭრიალის მაგვარი ხმა მესმის. თითქოს ხის კარი ჭრიალებს. ხმის მიმართულებით მივდივარ. სახლების სილუეტები თითქოს ხორცს ისხამენ და ჩემ წინ გადაშენებული დინოზავრების ლეშებივით ყრიან. ბნელი ფანჯრები, მიცვალებულის ღიად დარჩენილ თვალებს ჰგვანან.

– ღმერთო ჩემო, აქ რაღაც ხდება, – ვამბობ მე. 

ორსართულიანი სახლებია. ერთმანეთის გვერდიგვერდ ჩამდგარი და ავარიული. ერთ-ერთ მათგანში შევდივარ. ისევ წყვდიადი. ფეხებში რაღაც მებლანდება. ფეხს ვიქნევ და წრიპინით მეცლება. მგონი უზარმაზარი ვირთხების ბუნაგში მოვხვდი, ახლა მათი მეთაური გამოვა და შემჭამს. ალბათ იმხელები არიან, არც კატის შეეშინდებათ. გზას ვაგრძელებ. კიდევ რაღაც ხმა მესმის. ამჯერად უკნიდან. ვიღაც ხელებს მკიდებს და სადღაც მიმათრევს. ვხვდები, რომ ძირს ვაგდივარ. და ვხვდები, რომ ერთი კი არა, რამდენიმე ვიღაც მიმათრევს.

– ვინ ხართ? – ვიძახი მე.

ვიღაც სანთებელას ანთებს. სამ სახეს ვხედავ. რიგრიგობით ვუყურებ. პირველი, მეორე, მესამე. შემდეგ უკუღმა, მესამე, მეორე, პირველი. ამ ორ-ორი შეხედვით ადამიანის შთაბეჭდილებას ტოვებენ. თუ ეს შთაბეჭდილება მართალია, მაშინ შემიძლია ამოვისუნთქო. ერთ-ერთი იარაღს მადებს თავზე. კიდევ უფრო დიდ შვებას ვგრძნობ. აშკარად ადამიანები არიან, რადგან მონსტრები არასდროს ხმარობენ იარაღს.

– ვინ ხარ და აქ რას აკეთებ?
– არ ვიცი, გზა ამებნა…
– იცი, ეს რა ადგილია?
– არა…
– ეს ადგილი არის…

ამ დროს შენობის ერთ-ერთი ოთახიდან საშინელი ღრიალი მესმის. არაადამიანური ღრიალი. სანთებელა ქრება. ოთახის კარი იმსხვრევა და სიბნელიდან წითლად მოელვარე თვალები გამორბის. სამივე ტიპი მონსტრების მისამართით იწყებს სროლას. მონსტრები მაინც ახერხებენ თავდასხმას. ოთახიდან გამოვრბივარ. სახლს სირბილით ვშორდები, სროლის ხმა წყდება და ვხვდები, რომ მონსტრებმა სამივე გაფატრეს, მე კი ისე გამიმართლა, როგორც არავის. თუმცა ჯერ კიდევ არ ვარ სამშვიდობოს.

ერთ ნაგებობას ვხედავ. დიდი განათებული ეზო აქვს. მისკენ გავრბივარ და კარებზე ვიწყებ ბრახუნს. იქიდან ფორმიანი და შეიარაღებული ტიპი გამოდის.

– ძალიან გთხოვთ, შემომიშვით, მომდევენ… – ვეუბნები მე.
– ბოდიში, მაგრამ ვერ შემოგიშვებ, ეს ჩეხეთის საელჩოა და არავის შემოშვების უფლება არ მაქვს.
– რა თქვით? რა შენობაა?
– ჩეხეთის საელჩო…
– სად ვარ?
– თბილისში ხართ, აბულაძის ქუჩაზე.
– რომელი წელია?
– 2017…
– და გინდათ მითხრათ, რომ ის შენობები მართლა არსებობს?
– დიახ, ის შენობები ადრე სტუდქალაქი იყო. შემდეგ დევნილები ცხოვრობდნენ. ახლა არ ვიცი, რა ხდება.

უსიტყვოდ ვტოვებ იქაურობას. წმ. სამების ეკლესიის გავლით, ჭავჭავაძეზე გამოვდივარ. ქალაქი უცნაურად ჩუმია ამაღამ. შორიდან მონსტრების ღრიალი ისმის.

ეს ამბავი არ მომხდარა, მაგრამ ის ამ წუთას მოხდა, თქვენს ცხოვრებაში. მათ, ვინც მსგავსი ჟანრის ნაწარმოებისთვის შთაგონებას ეძებს, აუცილებლად ვურჩევდი აბულაძის ქუჩაზე გავლას და ვაკეში ჩაშენებული ამ საოცრების ნახვას. ის მართლა არსებობს და იქ დღემდე ცხოვრობენ ადამიანები. ხოლო, მათ კი, ვისაც იქ მცხოვრებთა დახმარება ევალებათ, ვურჩევდი, აპოკალიფსს ნუ დაუცდიან, რადგან ის არც ისე არარეალურია. რადგან მტკიცედ მწამს, რომ შინაგანი მონსტრი ღარიბ ადამიანშიც ისევე ცხოვრობს, როგორც გარყვნილ ექსპლუატატორებსა და კორუმპირებულ პოლიტიკოსებში - მათში, ვინც თავისზე დაბალ საზოგადოებრივ ფენას ასეთი ცხოვრების პირობებს უქმნის.

ფოტო: ლევან მაისურაძე