ლექსები | ჯოშუა ჯენიფერ ესპინოზა

ჯოშუა ჯენიფერ ესპინოზა ტრანსგენდერი პოეტი და აქტივისტია. დაიბადა 1987 წელს, კალიფორნიაში. მისი ესთეტიკის ძირითადი ხაზი მოიცავს იდენტობის პოლიტიკას, გენდერული ფილოსოფიის გადამუშავებას, სოციალური როლების გადააზრებას. "ეს ეგზისტენციური ლექსები გვთავაზობს სინაზისა და ბრაზის, ეროსისა და მარტოობის ახალ ფორმებს", - წერს პოეტი, ჟურნალ Maggy-ს რედაქტორი, კოლუმბიის უნივერსიტეტის პროფესორი ადამ ფიცჯერალდი. საქართველოში რამდენიმე ტრანსგენდერი ადამიანის მოკვლის ფონზე, ესპინოზას ლექსების თარგმნა, ესთეტიკურის გარდა, წმინდად საინფორმაციო მნიშვნელობასაც ატარებს. 

პაატა შამუგია, მთარგმნელი

 

დეჟა-ვიუს მომენტი

ხანდახან დეჟა-ვიუს მომენტში

მავიწყდება სად ვარ და ხელებიდან დაძრული სისხლი

მოჟონავს ლოგინში

და ლოგინი მიჟონავს კედელში.

არის ფერები, სხვა ფერებად რომ იქცევა,

და ეს არაფერს ნიშნავს.

ეს სულ ხდება და ვერასდროს ვამჩნევთ.

ერთი ფენა.

რას ნიშნავს ფენა?

ჩვენ ვეხებით ერთმანეთს ფენებს შორის.

თუნუქის ორი ქილა და უსასრულო ქსელები ყველა მიმართულებით.

მელაპარაკე. მითხარი რამე.

მითხარი სიტყვები, რომელთა გასაგებად

კოლეჯში სწავლა არ დამჭირდება.

შიშობ, რომ სიტყვა ნაგავი არ გამოდგეს?

მე ვშიშობ.

მე ვარ ნაგავი.

და მიყვარს ეს შეგრძნება.

 

მოგვეცით საშუალება, ვიცოცხლოთ 

დავიღალე აბსტრაქციებით.

არავინ გეტყვის, რას ნიშნავს ისინი

და ხალხი კი იხოცება მათი მეშვეობით.

საიდან მოვიდა ეს სიტყვა?

არა არსაიდან.

არა არაფრიდან.

მკვდარი ტრანსი გოგო,

რომელსაც რამდენი წუთია უყურებ ფეისბუკზე

და ვერ გადაგიწყვეტია, გიღირს თუ არა ამის გაზიარება –

ეს ყველაფერი საიდანღაც მოვიდა.

სხეულები არაა ყვავილები,

რომ უჩურჩულო ადამიანებს,

რომლებსაც არასოდეს გაიცნობ.

იყო სიტყვები, რომლებმაც ეს ჩაიდინეს.

იყო ხელები

და იარაღები

და კბილები

და ხორცი

და თმა

და სისხლი

და კაცი

და ქალი

და კანონები

და პოლიტიკა

და პოლიცია

და მოწმეებიც,

რომლებმაც ეს ჩაიდინეს.

როდემდე უნდა გატყუებდეთ,

რომ რასაც ვაკეთებ, ეს პოეზიაა და არა თავად მე?

მე, რომელიც გემუდარებათ: მომეცით საშუალება, ვიცოცხლო.

 

მთვარე არის ტრანსი

მთვარე არის ტრანსი.

აი, ამ მომენტიდან მთვარე არის ტრანსი.

შენ ვეღარ შეძლებ დაწერო მთვარეზე, თუ ამას არ დააფასებ.

ვეღარ ისაუბრებ მთვარესთან, მისი სწორად მოხსენიების გარეშე.

ვეღარ დასვამ მთვარეზე ადამიანებს,

სანამ ისინი მუხლს არ მოიყრიან მის წინაშე

და ბოდიშს არ მოიხდიან დედამიწის ცოდვების გამო.

ის გელოდება, იწევს შენკენ ნაზად

და გეუბნება: გთხოვ, მოკეტე, შენი დედაც.

მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ მთვარე ოდესღაც

დედამიწის ნაწილი იყო

და მას მაშინ გამოეყო, როცა სხვა პლანეტა დაეჯახა.

ევა შეიქმნა ადამის ნეკნიდან და ა.შ.

გჯერა საკუთარი თავის არმოსმენის ძალის?

მე მჯერა საკუთარი თავის არმოსმენის ძალის.

ეს ყველაფრის ამოყირავებაა.

ჩვენ უნდა ვსაუბრობდეთ იმაზე, თუ როგორ ჰგავს სისხლი

კოსმოსურ სივრცეს დედამიწასა და მთვარეს შორის,

ამის ნაცვლად ვჩხაპნით რაღაცას.

მთვარეს აღწერენ ხოლმე როგორც მკვდარს,

ის კი მეტისმეტად ცოცხალია.

მთვარე არასდროს ცნობდა მკვდრად არყოფნის შეგრძნებას,

მაგრამ ის არაა დელიკატური

და არაა სუსტი.

ის მუდმივად გშორდება ისე, როგორც შეუძლია

და არასოდეს აგარიდებს სახეს, იმის გამო, რაც შეიძლება გააკეთო.

ის გამოატარებს საკუთარ გამოცდილებაში

ყველაფერს, რაც შენ იცი.