
სევდა ყველაფერია. ალფამა.
20.08.2018ალფამაში დილას ჩიტი იწყებს. გალობს. ოღონდ, ზამთარშიც კი, იცით, როგორ გალობს? თითქოს ყველა სევდიანი შეყვარებული ერთად მღერის. ამ დროს ლამპიონები ჯერ ისევ ანთია, რიჟრაჟი სახლების სახურავებიდან იწყებს შემოპარვას და მთელი ღამით მოგუგუნე ქუჩები ცარიელია. ეს დრო საუკეთესოა ლისაბონთან პირისპირ მარტო დასარჩენად.
ლისაბონი ძალიან სევდიანი ქალაქია – ერთი გერმანელი მწერალი მეუბნება.
ეგ სევდა მარკეტინგია, ვეუბნები.
კი ვეუბნები, მაგრამ გულის სიღრმეში მე თვითონაც სევდის უფრო მჯერა, ვიდრე მარკეტინგის.
კი, ალფამა ლისაბონის ყველაზე ქარიზმატული უბანია, ყველაზე ავთენტური, ყველაზე ძველი, და ალბათ, ყველაზე ტურისტულიც, მაგრამ მეც ის ვარ, ვინც ლისაბონის სევდის ძებნას ალფამადან ვიწყებ.
„ეს რა, ზღვა გგონია?“ ერთი პორტუგალიელი მეუბნება, თან იქით, ზღვისკენ აქნევს თავს. 5 წუთით შევხვდი, ნაქირავები ბინის გასაღები მომცა. „არა! ეს ჩვენი ცრემლებია. პორტუგალიელების“.
„მსახიობობს“, – ვფიქრობ. არადა, მომწონს კიდეც, რასაც ამბობს. გულის სიღრმეში მჯერა კიდეც ზღვის და ცრემლების.
ალფამაში დაკარგვისაც მჯერა. ეს მისი ჯადოსნური თვისებაა. ფეხს შედგამ თუ არა, დაიკარგები. ალფამა რუკებს არ ცნობს. მათ შორის, არც ციფრულს. საქმე ისაა, რომ აქ საიდანაც არ უნდა დაიწყო სიარული, რამდენი კიბეც არ უნდა აიარო, რამდენი თაღის ქვეშ გაძვრე, რამდენ ქვაფენილს გაჰყვე – არ აქვს მნიშვნელობა, მაინც დაიკარგები. ბოლოს მაინც იქ მიხვალ, სადაც გზა აგერია, საიდანაც სიარული დაიწყე. ალფამაში დასაწყისი დასასრულს ჰგავს. ან პირიქით.
ალფამა თითქოს კარს გიღებს, მაგრამ ბოლომდე არა. ალფამაში ყველაზე მეტად გრძნობ, რომ ის მარადიულია, შენ – დროებითი. მას ისე ჩაუვლი, როგორც ერთჯერადი და ზედაპირული, წარმავალი და თან ტურისტი. ის კი ზუსტად ამ ტურისტული ლიბრის ქვეშ არის მარადიული. ერთადერთი, რაც შეგიძლია, ისაა, დილით ადრე ადგე და გარეთ გახვიდე ამ მარადიულობასთან დროებით შესახვედრად – მანამდე, სანამ ალფამა ტურისტულ ლიბრს გადაიკრავდეს.
ლიბრგადაკრულიც ავთენტურია. კოხტა და ლამაზია, თვალშისაცემად ხელშევლებულიც, მაგრამ მაინც შეამჩნევ აქა-იქ ისეთ სახლს, საიდანაც მოუშუშებელი, განუკურნებელი სიღარიბე გიყურებს. აქ ზოგიერთი სახლი ისეთია – მზე არასოდეს სწვდება. ზოგი სახლის ფანჯარა მხოლოდ კარებია. და კარებიც შეიძლება ისეთი ვიწრო იყოს, იძულებული გახდე, გვერდის აქცევით შეხვიდე და გამოხვიდე. აქაური პროდუქტის მაღაზიებიც ბნელია და პატარა, უჟმური გამყიდველებით. მაგრამ ამ მაღაზიებსაც შემჩნევა უნდა. ისინიც ლიბრის ქვეშ არსებობენ.
ალფამაში სარეცხი პირდაპირ რესტორნის ან კლუბის თავზეა გადმოფენილი. აქ ფეხბურთს ალფამელები ტურისტებით გადატვირთულ ქუჩაზე თამაშობენ ხოლმე, შუადღის მზეზე, ან გადაშლილ გაზეთებში თავჩარგული მიუყვებიან ქუჩას, ან ხალათშემოხვეულები საკუთარი სახლის კარებთან ყიდიან ალუბლის ლიქიორს, ოღონდ მაშინ, როცა თავად მოესურვებათ. შუადღე ის დროა, როცა ტურისტულ ხმაურში ალფამა რამდენიმე წამით გაირინდება ხოლმე – და მერე, უცებ არსაიდან მოვარდნილ სიჩუმეში მხოლოდ მტრედის ღუღუნი და მისი შეფრთხიალების ხმა ისმის.
მაგრამ ალფამაში მაინც დილაა ყველაზე ნამდვილი. ისიც მანამდე, სანამ აქაურობას მზე მოადგება. ამ დროს მხოლოდ პურის მაღაზიები, საპარიკმახეროები და ყავახანებია ღია. ქუჩებში ახლად გამომცხვარი პურის სუნი დგას. აქა-იქ ყრუდ შეიძლება ისმოდეს ქვაფენილზე გაგორებული გორგოლაჭებიანი ჩანთის ხმა. ვიღაცას მატარებლისკენ ეჩქარება. ან აეროპორტისკენ.
ყავახანებში ძირითადად ესპრესოს სვამენ. უცებ გადაკრავენ ხოლმე და მერე სამსახურებში გარბიან. მაგრამ არიან ისეთებიც, ვინც სამსახურში არ გარბის – პენსიონერები. ისინიც უცებ გადაკრავენ ხოლმე თავიანთ ესპრესოს, მაგრამ მერე მშვიდად და დიდხანს, გარინდებულები სხედან. ამ დროს, დიდი ხნის დუმილის შემდეგ შეიძლება ერთმა მეორეს გადაულაპარაკოს: „ბიცოლაჩემი გახსოვს?”, ამ დროს სივრცეც, სიმშვიდეც და სევდაც მათია. პენსიონერების.
მერე ალფამას ზღვიდან ამოსული მზე მიადგება. ამ დროს აზულეჟუებით – იქაური მოხატული კერამიკით მორთული სახლები ბრწყინავს. ბრწყინავენ მაღაზიის ვიტრინებში გამოდგმული წმინდანებიც. აქაურობას თავისი წმინდანი ჰყავს – სან ანტონიო. ისიც ალფამელი. აქ ძალიან უყვართ თავიანთი მელოტი წმინდანი. ერთგან ამბობენ, რომ ანტონიო მოგზაურების, გზააბნეული სულების (და სხეულების) წმინდანია, მეორეგან გეტყვიან, რომ ის შეყვარებულებს მფარველობს, მესამეგან სჯერათ, რომ ის დაკარგულ ნივთებს (და ადამიანებს) უკან აბრუნებს. რას გაიგებ. მე მგონი, ანტონიო ყველაფრის წმინდანია. უფრო სწორად, იმის წმინდანია, რისიც გინდა რომ იყოს, რისთვისაც ის გჭირდება. ალფამას მეორე „წმინდანიც“ ჰყავს, ისიც ალფამელი. ფადოს მომღერალი – ამალია როდრიგესი. ფადოც ალფამასია. ფადო აქ დაიბადა.
ალფამაში ბევრი ეკლესიაა. ისინი ძალიან ჰგვანან ერთმანეთს. შიგნიდანაც – გარედანაც. თან ისე, რომ ერთმანეთისგან ვერც გაარჩევ, მაგრამ დილით, აქაც შეიძლება სიმყუდროვის პოვნა. ამ დროს აქ მხოლოდ ეკლესიის დამლაგებელი შეიძლება ნახო. ის დაბალ ხმაზე შეიძლება ჭორავდეს მეზობელს სალოცავად შემოსულ ხანშიშესულ ქალთან, მაგრამ მათი ტკბილი პორტუგალიური მართლა ლოცვასავით ისმის.
ეკლესიის ეზოში, ჯვართან აყუდებული ცარიელი სასმელის ბოთლების დანახვაც შეიძლება გარეთ გამოსვლისას. ახლა უკვე მთელ ალფამას ღვიძავს. ბავშვები სკოლაში ჯგუფ-ჯგუფად მიდიან და ყველაფერს მათი ხმაური ავსებს. ალფამური დილის სევდა სადღაც, თვალსა და ხელს შუა ქრება.
მაგრამ არის დიდი სევდის კიდევ რამდენიმე წამი – ოღონდ, მხოლოდ კვირის დასაწყისში და ისიც, წვიმიან ამინდში – საღამოობით. როცა ყველა კლუბი და მაღაზია დაკეტილია, ტურისტები არსად ჩანან, როცა ნაწვიმარი ფილაქანი ლამპიონებზე პრიალებს და ჩამომდგარ სიჩუმეს მხოლოდ აქა-იქ აღრიალებული ტელევიზორი არღვევს – აი, მაშინ, თუ ისე მოხდა, რომ გარეთ ხარ, რომელიმე ვიწრო ქუჩას მარტო მიუყვები და ყურში ამალია როდრიგესის ხმა გესმის – „ყველაფერი სევდაა, ფადო ყველაფერია“, აი, მაშინ არსებობს სულ ერთი წამი, როცა გრძნობ, რომ, ზუსტად აქ, ალფამაში, წვიმისა და ლამპიონისგან აპრიალებულ ამ ვიწრო ქუჩაში, საკუთარმა, რომელიღაც უცხოვრებელმა სიცოცხლემ უცებ ჩაგიფრინა გვერდით – შენ კი მხოლოდ ისღა მოახერხე – ლამაზ კუდში ძლივს წაავლე ხელი.