პოეზია | შოთა პაპავა

სიყვარულის სამი სივრცე

ქალაქი იწვის და იატაკი არის ლავა!
და ჩვენს პატარა კუნძულზე მეც ვასწავლი ახლა
შვილს თამაშს რომლითაც თავის დროზე
მეც ვერთობოდი ჯერ ბავშვობაში
დედის ბინაში და მერე უნივერსიტეტის
საერთო საცხოვრებელშიც სადაც ვთამაშობდით
თითქოს ირონიულად არადა გულში
ყველანი ვიყავით გულწრფელნი
პატარა ბავშვებივით. წესები მარტივია –
ვიღაცა შეჰყვირებს: „იატაკი არის ლავა!"
და მართლაც ასეა და მოძრაობა
სივრცის დაპყრობა მხოლოდ ავეჯზე
გადაადგილებით შეგიძლია. ჰოდა დაძვრები ასე
ტახტიდან სკამზე, თაროდან მაგიდაზე,
სანამ ვიღაცას არ აუსხლტება ფეხი და
შეეხება იატაკს რომელიც არის ლავა
და მოკვდება გაშეშებული როგორც
პომპეის მოქალაქე რომელიც ვერ გაექცა
ვულკანს, ვერ მიუსწრო დივანს.
ბავშვი ხითხითებს, სიმსუბუქე მისი
უპირატესობაა. ყველგან მიძვრება,
დის ჭოჭინაზეც, მამა მძიმეა, ჯერ ის
მოკვდება. მაგრამ მანამდე ჩვენი კუნძულიდან
ჯერ კიდევ რთულად ასახსნელი მიზეზები
მამას გარეთ ექაჩებიან, სადაც ქალაქი იწვის
და ყველაფერი არის ლავა. და მთელს
ქალაქში მხოლოდ ორი სივრცეა ხელჩასაჭიდი,
– ერთი გიორგის და ერთიც რატის –
სადაც უსაფრთხოდ ფეხს დადგამ
და გული შენი ჟანგბადს ისუნთქავს.
და შენც დაძვრები ასე სამიოდ სივრცის
წრეზე: სახლში, რატისთან, გიოსთან,
და ცდილობ რომ შენივე სიმძიმემ
არ ჩაგითრიოს იმ შუალედში სადაც
ქალაქი იწვის და იატაკი არის ლავა.
და შვება რომელიც სუფევს
სიყვარულის სამ სივრცეში
საკმარისია მხოლოდ იმისთვის
რომ გაუმკლავდე ჯიუტ
შფოთვას რომელიც გაეჭვებს
რომ საზღვრები ილუზიაა:
ქალაქი იწვის და ავეჯიც არის ლავა.

გადაჯდომა

ათასი მეტრის სიმაღლიდან,
რომელიღაცა ღვთაებრივი ინჟინრის მიერ
შედგენილი ქარვის და ზურმუხტის
მოზაიკა – ავსტრიის რომბები,
კვადრატები და მართკუთხედები –
დაგეგმარებაზე ღაღადებდა.
ოპტიმალურად ეფექტურ კონფიგურაციაში,
ხორბალი, ზუსტად აი ასე,
ჭვავი, და უბრალო ბალახიც კი,
მართი გზების ჩარჩოებში მოქცეულნი,
როგორც ჯარისკაცები, ან როგორც
დინჯი ბავშვის კუბიკები,
აუღელვებლად აღნიშნავდნენ
ცივილიზაციის საზღვრებს.
ვენა არ შემეგება, ის შემხვდა,
და სამი თუ ოთხი სტერილური ლუდის მერე,
ანალოგიურად სტერილური კორიდორებით,
ისევ მიმაცილა ბილეთზე აღნიშნულ
და გადამოწმებულ ადგილას, ისე რომ
ერთი კომენტარიც არ მოჰყოლია
ჩემს ბარბაცს, როგორც უაღრესად
თავაზიან მასპინძელს შეჰფეროდა.

და ისევ თვალწინ თბილისი მიდგას...
წრეს ერთხელ ვარტყამთ ამ საოცარი მხეცის მუცელში,
ამ რკინის ჯვარში, ამ მიწისთხილის სასახლეში,
რომელიც მიზანს ზანტად უახლოვდება.
არც კვადრატები, არც რომბები,
არც მართკუთხედები მოჩანს ზევიდან,
მოჩანს მხოლოდ გზა, დაქსაქსული,
როგორც იარა მთათა სხეულზე,
როგორც კანი გველის, ახლად შეცვლილი.
თბილისი დამხვდა ჩემსავით დაღლილი,
და სანამ ქართულად რამეს ვიტყოდი
გარეთ ტაქსისტმა პირდაპირ მაჯახა
ჰანდრიდ დოლარო, ტიტუ რომ შემოვძახე
იოლად დამნებდა, ჰო კარგი ოცდაათად წაგიყვანო.
ლარად მეთქი? გაეცინა. აბა რაო.
სახლში დერეფნის შუქი და სიჩუმე დამხვდა.
ჩემოდანი იქვე დავტოვე – ხვალ მივხედავ –
და ნელა შევაღე საძინებლის კარები,
და მივუწექი ერთმანეთში გადახლართულ
ხელებს და ფეხებს, იმ უნაპირო სხეულს
რომელმაც ჩემი ნაცნობი ფორმა
უპირობოდ შემოიერთა.

Tbilkönig

გარეთ ძლიერ ცივა,
ქარში მიქრის ნივა.
შიგნით ერთი წყვილი,
მამა მისი შვილით.

„ბიჭო, მითხარ რა გჭირს?"
„მამა, თბილისი მჭრის,
უსახო სხეულით".
„მტვერია, წყეული".

„წამოდი, წავიდეთ.
კუს ტბაზე ავიდეთ.
იქ ყვავილებია,
და თამაშებია".

„მამა, ო, მამა, ო,
ხსნა არის ამაო!
მიზიდავს ჩურჩულით,
თბილისის ურჩხული".

„წამოდი, პატარავ,
სულ ხელზე გატარებ,
დიდ მოლში წაგიყვან,
და კლუბში ჩაგიყვან".

„მამა, ო, მამიკო,
მოდიო, ძამიკო".
„ეგ არაფერია,
ბეტონის სკვერია".

„მიყვარხარ, სხეულო,
ხილო უჩვეულო".
„ჩურჩულებს ნუგეშით,
და თან მჭრის უბეში".

აი, მამაც მიქრის,
სიჩქარით ფიქრის.
და თითქმის დარია,
ბავშვი კი მკვდარია.