თავქარიანი მელანქოლია

როცა რთული ქვეწყობილი კითხვები აღიმართება ჩემ წინ, ანდა როცა „რა, სად, როდის“ ტიპის სახალისო კითხვები ამეკვიატება, მალხაზ ხარბედია მახსენდება ხოლმე. იშვიათად შემხვედრია ადამიანი, რომელიც მსგავსი აღტაცებით, ცნობისმოყვარეობით, აზარტით მიჰყვებოდეს კითხვებს და ეძებდეს პასუხებს. თვალები ამ დროს სწრაფად დარბის საგნიდან საგანზე, დაბალი ხმით, მაგრამ ნერვიულად ისმის არეული, სწრაფი და წყვეტილი მსჯელობა – იტყვის და შლის ნათქვამს, ცვლის სიტყვას, უფრო მკაფიო შესატყვისს ეძებს. მოკლედ, არაფერი სჯობია მახოს სახეზე დაკვირვებას, თუ გაინტერესებთ, ნახოთ, როგორია ფიქრის ხმამაღლა დაზუსტების, სათქმელის გზაშივე დახვეწის პროცესი; ანუ თუ გაინტერესებთ, ნახოთ, როგორ გამოიყურება მაქსიმალური ექსპრესიის სურვილით შეპყრობილი ადამიანი.

მალხაზ ხარბედია ჟურნალ „არილის“ რედაქტორია, ესეების ორი კრებულის ავტორია, „ღვინის კლუბის“ და ახალი ღვინის ფესტივალის დამფუძნებელია და პირველია, ვინც ღვინის მწერლობა წამოიწყო საქართველოში. გარდა ამისა, მხოლოდ მალხაზის რეალურმა და ვირტუალურმა მეგობრებმა იციან, რამდენი დაუვიწყარი ფრაზა, ზუსტ დროს წამოსროლილი შეფასება ანდა ემოციური დაკვირვება ეკუთვნის მას.

რამდენიმე ადამიანსაც ვიცნობ, ვინც საყვარელ საქმეს თუ აკეთებს დღეს, სწორედ მალხაზის შეგულიანებით. სწორედ ამიტომ სტანდარტული კითხვა-პასუხის გაბმა მასთან არ მინდა; არც თვითონ, და ამიტომ ვთანხმდებით: მიმოწერით დავადგინოთ ის, რაც ამ საუბრისგან ორივეს გვაინტერესებს. ასე ვიწყებ წერილების წერას ადამიანისთვის, რომელიც ჩემგან იმ კონკრეტულ მომენტში ფეხით 10 წუთის სავალზე ზის.

ძვირფასო მახო,

დედაჩემთან რემონტია, სხვენიდან ჩამოტანილი წიგნების 2 ყუთი გადმომცა, შენი ძველი ნივთებიაო. შიგნით აღმოჩნდა 2006 წელს დაშლილი თაროებიდან ჩამოღებული წიგნები და ძველი გაზეთები. „24 საათი“ იყო ბევრი, მათ შორის, შენი სვეტები – ამოჭრილი, გადაკეცილი, მერე გაყვითლებული. ყველაფერი ერთად აკინძული შემინახავს. ავტომატურად შენი სახლი გამახსენდა, ტახტის ქვეშ შეწყობილი გაზეთების დასტები, ყველგან წიგნები. არ მახსოვს, მიკითხავს თუ არა, რისთვის აარქივებ ამ ყველაფერს – ფსიქოლოგიურად დაცული ხარ, როცა მთელი ცოდნა ერთად გაქვს მოქუჩებული, თუ იყენებ კიდეც ამ არქივს?

მახო: ყველაფერს არ ვაგროვებ, რაც შემიგროვებია, 2 დიდ თაროზე ეტევა. ძალიან ხშირად ვიყენებ, რა თქმა უნდა, თუმცა ამავე დროს ხშირად მავიწყდება და რომელიმე კვლევას რომ დავასრულებ, აღმოჩნდება ხოლმე, რომ წიგნი, რომელიც ყველაზე მეტად მჭირდებოდა, ლამის ცხვირწინ იდო. ამ შეგროვებაში ალბათ დეტექტივის ამპარტავნება იმალება: უცებ ვიღაც მკითხავს, მახო, გაზეთ „ალტერნატივას“ მე-3 ნომერი ხომ არ გაქვს? და მე ვპასუხობ – რა თქმა უნდა, მაქვს! შეიძლება ვიღაცამ მომწეროს და მკითხოს, რა ჰქვია იმ სიმღერასო და ეგრევე ყველაფერს გადავდებ და იქამდე ვეძებ, სანამ არ ვიპოვი – უბრალოდ, მეც ძალიან მაინტერესებს პასუხი.

ინდიგო: შენთან დამეგობრების პირველ ეტაპზე ყველაზე მეტად მეც ამ საერთო საძიებო თემების გაჩენა დამამახსოვრდა. 22 წლის ვარ, მუშაობას ვიწყებ პირველ ქართულ ყოველდღიურ გაზეთში და ვერ ვიჯერებ, რომ რასაც იქ ვაკეთებ, მუშაობა ჰქვია. შენ, ბიძინა მაყაშვილი, ვერა ნეფარიძე, თამარ სუხიშვილი – მთელი ჩვენი „კულტურის ბლოკის“ ხალხი – რაღაც სიმღერებს მასმენინებთ, მოთხრობებს მაკითხებთ და ლამის ფიზიკურად ვხედავ, როგორ შემოდის ახალი ცოდნა დიალოგებად, მუსიკად, ტექსტებად. ასე რომ, მე ვიცი, რას გრძნობს მიმღები, შენ მომიყევი, რას გრძნობს გამცემი? ცოდნის გაზიარების დროს რას აკვირდები მეორე ადამიანში და როგორ მართავ ამ პროცესს?

მახო: შენ ვინც იგულისხმე, მათი უმრავლესობა სოციალურ ქსელებშია – ძვირფასი, საყვარელი ადამიანები. მათზე ფიქრისას მართლა ვერ ვხვდები, რა ნახეს ჩემში. ბევრი მათგანისგან ინსპირაცია მე თვითონ მიმიღია. ძალიან ხშირად სწორედ სხვისი ინსპირაციით ამნთებია გონება, სხვისი აზრი დამისრულებია და დამიზუსტებია. თუმცა ხანდახან მგონია, რომ იმ ადამიანს, ვინც ჩემთან ურთიერთობს, ყოვლისმცოდნე ვგონივარ და ეს არ მომწონს. არ ვარ ასეთი. შეიძლება ცოდნაზე ხელი მიმიწვდებოდეს, და ადამიანს, რომელსაც ეს ინფორმაცია სჭირდება, კალთაში ჩავუდო, მაგრამ ეს არ არის ყოვლისმცოდნეობა. ვნანობ იმ ამბავს, რომ ამდენი ხნის მანძილზე არაერთ ადამიანთან შემეძლო პირადად მუშაობა და ეს არ ვქენი.

მე, ძირითადად, მარტოობაზე ვხარჯავდი ენერგიებს, პასუხისმგებლობების მარტო თრევაზე და ეს იყო ალბათ დიდი ამპარტავნება, იმიტომ, რომ ბოლომდე ვერ ვანდობდი ვერავის მთავარს.

ბოლო-ბოლო შემეძლო, გამერისკა და სწავლება დამეწყო, მაგრამ ესეც ვერ გავბედე, ზოგჯერ შიშის გამო ვთქვი უარი, ზოგჯერ კი რაღაცნაირი უპასუხისმგებლობის გამო – უბრალოდ ვარჩიე, ვყოფილიყავი თავისუფალი, არ დავტვირთულიყავი პედაგოგის ვალდებულებებით.

ასე რომ, ცოდნის გაზიარება ჩემთვის სხვანაირი სიამოვნებაა, და ასევე დიდი ეგოცენტრიზმია. ჰედონისტი ვარ და ყველაფერი ამაზე გადის.

ინდიგო: ერთხელ „დელისთან“ ლუდხანაში ვსხედვართ, სადაც მწვანილებიანი საწებლით გავაკეთეთ „სისხლიანი მერი“. შენი რეცეპტი იყო, იქვე, ექსპრომტად შეადგინე. ამიტომ გეთანხმები, ეგრეა – როგორც მახსოვს, სხვანაირ გემოს ეძებ ყველაფერში, წიგნიც უნდა გეგემრიელოს, ღვინოც და ადამიანიც. ჰოდა, როდის აღმოაჩინე შენს თავში ჰედონისტის თვისებები, ანდა კითხვისას ეს როგორ მჟღავნდება?

მახო: ყველაფერი გემრიელი უნდა იყოს, აბა რა. მართლა ძალიან ტემპერამენტიანი მკითხველი ვარ. ხანდახან საშინლად ვაჩქარებ კითხვის ტემპს, ანუ ერთდროულად ბევრს წიგნს ვკითხულობ, მერე ვანელებ. ყველაზე მეტად ენაზე ვკაიფობ, შემდეგ ხერხებზე. ხანდახან როგორც გოლის გატანის დროს, ისე წამოვხტები ხოლმე მოულოდნელ დრამატურგიულ სვლაზე ან აღწერაზე. და, რა თქმა უნდა, ძალიან ვკაიფობ დეტალებზე. მაგის გარეშე რა აზრი ექნებოდა.

ჰედონიზმი ალბათ მელანქოლიის სახეობაა. რაღაცა დანაკლისის აღდგენა. უმთავრესი დანაკლისი, რის აღდგენასაც ადამიანი ამ დროს ცდილობს, ალბათ, დროა.

ინდიგო: როდის გქონია გონების ყველაზე მძლავრად გახსნის პერიოდი და თუ იცვლები ცოდნის მიღების პროცესში?

მახო: ჩემი შემეცნების ეპიზოდები, ხშირად, ბნელში ხელის ცეცებასავით იყო. დავისახავდი რაღაც მიზანს, სრულიად უცნობს და შევაბიჯებდი, როგორც უსიერ ტყეში. ასეთი პერიოდები ახლაც ხშირად მაქვს ხოლმე. განსაკუთრებით მაშინ, როცა მძიმე კრიზისიდან გამოვდივარ. მამარდაშვილს აქვს ამაზე ძალიან კარგად – დაჩრდილვაზე და შემდეგ სინათლეზე. ამ დროს ღამე საერთოდ ვერ ვიძინებ, სულ რაღაცეების ჩანიშვნასა და დაგეგმვაში ვარ. ისე მინთია ტვინი, გადაწვის პირას ვარ. თან ძალიან დიდი სიამოვნებაა ამაში.

იგივეა კითხვაზეც, ოღონდ ხანდახან მუდმივი წყვეტების პირობებში გიწევს კითხვა. ბოლო დროს, რა თქმა უნდა, სულ წყვეტებია. წაიკითხავ ერთი საათით, შემდეგ ფეისბუკზე შეიხედავ, ან „არილის“ მასალა უნდა აარჩიო, ან ვიღაცა რეკავს სულ სხვა საქმეზე. შენ კიდე ამ დროს ჰენდერსონზე გინდა ფიქრი და ლაპარაკი.

ინდიგო: მახო, შენც იცი, რამდენჯერ შეგიგულიანებია ადამიანი. ცხოვრების სხვადასხვა ეტაპიდან ასობით მეგობარი მაინც გამოგყვა და ყველას შენი ახლობელი ჰგონია თავი. ალბათ ასეცაა, მაგრამ მე პირადად სულ მეჩვენებოდა, რომ ამ მეგობრობაში ცქმუტავ, ფორიაქობ, გაქცევ-გამოქცევაში ხარ. როგორ გგონია, ბოლომდე ახერხებ დახარჯვას მეგობრებთან?

მახო: არ ვიცი, როდის მივაგენი, რომ მარტო მირჩევნია. შეიძლება მაშინ, როცა რაღაც ისე არ გამოვიდა, როგორც მინდოდა. შეიძლება ეს ჩემი თანდაყოლილი თვისებაცაა. ხომ არის სიტუაციები ბავშვობაში, როცა, ვთქვათ, ზაფხულში მთელი ეზო წავა დასასვენებლად, შენ მარტო რჩები და ხვდები, რომ ყველაფერი შენ დაგრჩა, შენ უნდა დაახვედრო მეგობრებს აქაურობა. ამ დროს ბევრ საიდუმლოს იგებ ეზოში, მზერა უფრო ბასრი ხდება, ჭვრეტაზე ხარ გადართული: იქ რაღაცა მწერები, ჭრიჭინას ხმა... ამ ყველაფერს, სხვებთან ერთად თამაშისას ვერ შეამჩნევდი; როცა ყველა ერთად გიჟობთ, ერთობით, ხმაურობთ, ამ დროს სადღაც ნაპრალებში იმალება ყოფიერება, ხოლო როცა მარტო რჩები, გამოდის და გენახვება. და როცა შენი მეგობრები ჩამოდიან, სოფლიდან, კურორტებიდან, თითქოს მათზე უფრო მეტად გაიზარდე, მიუხედავად იმისა, რომ ახალი შთაბეჭდილებით და შეცვლილები თითქოს ისინი დაბრუნდნენ.

ინდიგო: „არილის“ ლოგოზე რომ ბიჭია, ქუდიანი, ხომ შენ გგავს, ხომ სწორად მახსოვს? არ ვიცი, ამ მსგავსების გამო თუ კიდევ იმ მიზეზით, რომ ეს ჟურნალი და შენ ერთდროულად გაგიცანით, „არილი“ შენი ცხოვრების ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაწილი მგონია. ოც წელზე მეტია გამოსცემ ამ ჟურნალს და რა არის მთავარი „არილში“?

მახო: კი, ის ბიჭი მე მგავს. 1990-იანებში მეც ეგეთი ქუდით დავდიოდი. „არილში“ მგონია, რომ სიახლეა მთავარი. არა მოდური, მეინსტრიმული სიახლე, არამედ აზროვნების სიახლე, რომ, მაგალითად, თურმე ამა თუ იმ ავტორს მეორე ავტორზე წერილი დაუწერია და თურმე კარგადაც იცნობს, კითხულობს, გულშემატკივრობს. არილის 263 ნომერი გავაკეთეთ და ჩვენი თემატური ნომრებიც სულ ასეთი გაცნობებისგან შედგება – ავტორის, თემის, პრობლემის სხვადასხვა კუთხით დანახვისგან. არასდროს გვიცდია ყველას გადავწვდომოდით, თავიც არ გვაქვს მაგის. ვინც გვიპოვის, გვიპოვის. ხშირად „არილის“ ზოგიერთი ნომერი გასაღებივითაა, ზოგი კი ამ გასაღების დაკარგვასავით.

ინდიგო: მახსოვს შენი გამომეტყველება წერის დროს, მარტვილივით იჯექი, სადღაც სხვაგან იყავი, სულ მაინტერესებდა, ნეტა მახო პროზას თუ წერს... წერდი ასეთ ტექსტებს და ვინმემ იცის მათ შესახებ?

მახო: ვწერდი, რა თქმა უნდა. ახლაც ვმუშაობ და ვუტრიალებ რაღაცეებს, თუმცა შეიძლება ითქვას, ეს ნაწერები არავის უნახავს. მგონი, არაფრისთვის ისე არ ვემზადები და ამდენი არაფერზე მიფიქრია, არაფერზე მიყოყმანია, რამდენიც წერაზე. ვერ ვახერხებ ჩაყოლას, ისევ ვბრუნდები რეალობაში და ხაზები იმდენად ხშირად წყდება, რომ საბოლოო ჯამში ვჩერდები ხოლმე. ტელეფონის ხშირი გამორთვები და მოტეხვები არ შველის ამას, სამწუხაროდ. ჩარდახში სახლის ყიდვის უმთავრესი მიზანი, ალბათ, ეს უნდა იყოს: მქონდეს სივრცე, სადაც ფორიაქებიდან დროებით მაინც გამოდიხარ. ნაყოფიერი მარტოობის ადგილი.

ინდიგო: რისი დაწერა გინდა? არის რაღაც, რის დასაწერადაც ემზადები?

მახო: არის, კი, რის დასაწერადაც ვემზადები ძალიან დიდი ხანია, იმდენად, რომ უკვე ზღვარზე ვარ მისული ამ ასკეზის გამო, რაც ძველბერძნულად ვარჯიშს ნიშნავს.

ინდიგო: „24 საათის“ სვეტებსა და „არილში“ სოციალურ კომენტარებსაც წერდი შიგადაშიგ. გარკვეულ მოვლენებს ეხმიანებოდი. ახლაც გაქვს ხოლმე მიმდინარე თემებზე საჯარო რეფლექსიის სურვილი?

მახო: აუარება თემაა, რაზეც უკვე აღარანაირი საჯარო რეაქცია არა მაქვს, თორემ ისე, განვიცდი, რა თქმა უნდა. გული მისკდება ხოლმე, ისე ვბრაზდები უსამართლობებზე, მაგრამ ვერ ვიცლი, ან არ ვიცლი ხმამაღლა რეაგირებისთვის, აქტივიზმისთვის, ბრძოლისთვის. ეს ძალიან მაწუხებს, მაგრამ ვიცი, რომ საჯაროობით შეიძლება სრულ თვითმარგინალიზებამდე, სრულ გაშიშვლებამდე მივიდე. ეს კი მირჩევნია სხვა გზით გავაკეთო, მაგალითად – დავწერო, ოდესმე. ახლა კი თავი ცინიკური სიბრძნით გამაქვს: სოციალურ ქსელში მახვილსიტყვაობით, მაიმუნობით, მელანქოლიური ტირადებით, ნაღველის და დაღრეჯილობის გადმოლაგებით. ეს ფეისბუკი საჯარო მარტოობაა ჩემთვის.

ძალიან მიყვარს წერის პროცესი, ნაბიჯ-ნაბიჯ სიარული, დაზუსტება, დაზუსტება, დაზუსტება, იმდენად მივეჩვიე ამ სიმყუდროვეს, წინადადებების აგების პროცესის გრაფიკულად დანახვას, რომ უკვე მიჭირს სხვანაირად.

ინდიგო: „ღვინის კლუბი“ დიდი წამოწყება იყო, მგონი არ გადავაჭარბებ, თუ ვიტყვი, რომ ამ კლუბმა გააჩინა საქართველოში პირველად ღვინის გემოებზე დაფიქრების, ამ ნაფიქრალის ვერბალიზების მაგალითები. ერთი შენი სტატიის შესავალიც მახსოვს: „...სათაურიდანაც ჩანს, რომ ლიტერატურის ეს უცნაური ჟანრი „ღვინის მწერლობაა“. იგი ძალიან ძველიცაა და ახალიც. მიუხედავად იმისა, რომ ღვინის ჟურნალისტიკას, ღვინის მწერლობას, ისეთს, როგორსაც ჩვენ ვიცნობთ, სულ რაღაც 2-3 ათეული წლის ისტორია აქვს, ღვინის პირველი დახასიათებები პირველ ლიტერატურულ ნაწარმოებებშივე გვხვდება. ანუ ღვინის მწერლობა ლამის მწერლობასთან ერთად იშვა. გაგახსენებთ ჰომეროსს...“

მახო: ღვინის კლუბი ჩემთვის ხსნასავით იყო. ძალიან მძიმე პერიოდი მქონდა 2007-2009 წლებში, და ზუსტად ამ პერიოდში გავაკეთე საიტი „მარანი“, სადაც ძირითადად გაზეთ „მარნის“ მასალებს ვდებდი. შემდეგ გაიხსნა მარნის ფორუმი, ღვინის კლუბის დაარსებიდან რამდენიმე თვეში ახალი ღვინის ფესტივალიც ჩავატარეთ და წავიდა და წავიდა. წელს მერვე ფესტივალი იყო, აუარება ლექცია, დეგუსტაცია, ტრენინგები, გასვლები, ექსპედიციები. მოკლედ, ღვინის კლუბით ჩემთვის ახალი ცხოვრება დაიწყო და არა მხოლოდ ჩემთვის.

ინდიგო: ერთია ღვინოზე წერა, და მეორე – ღვინის დაყენება. შენ როგორ დაიწყე?

მახო: საკუთარ ღვინოს 7-8 წელია ვაყენებ, ოღონდ მეგობრებთან, სხვადასხვა მარანში. ბავშვობაში ბაბუაჩემს ვეხმარებოდი ხოლმე რაჭაში. მერე 90-იანებშიც დავაყენეთ მე და მამაჩემმა ღვინო ჩემი ბიძაშვილისგან ნათხოვარ კასრში. შოკოლადის ქარხანაში მუშაობდა და იმ კასრში თურმე ე.წ. კაკაო მასლოს ინახავდნენ. წითელი კასრი იყო, დიდი. შოკოლადის სუნი ვერაფრით გავიყვანეთ. როგორც მახსოვს, ღვინოშიც გადავიდა სურნელი. და იყო ჭაჭაზე დადუღებული რქაწითელი შოკოლადის გემოთი. შარშან ქვევრში დაყენებული წარაფი ჩამოვასხი 6 თვე ჭაჭაზე დაყოვნებით. წელსაც ვწურავ, ორნაირი ღვინო უნდა დავაყენო, ერთი საფერავი იქნება, მეორე კი ჩინური. ვნახოთ.

ინდიგო: უკვე დიდი ხანია ვენახს უვლი, ამუშავებ, იღებ მოსავალს – აი, ამ ურთიერთობის მარადიულობაზე, რუტინულობაზე თუ გიფიქრია? 

მახო: მაგის მეტი რა მიკეთებია. სულ მაგ პროცესში ვარ. ბოლო ორ წელს განსაკუთრებით, ბოსტნის იდეა ჩამიფლავდა და, ფაქტობრივად, „იდეათა ბოსტანში“ გავატარე მთელი წელი. საერთოდ, უფრო მეტი მიფიქრია მიწაზე, ვიდრე მიმუშავია. ეს შრომა ფრაგმენტულია, უცოდინრობით და გამოუცდელობით სავსე. მომავალ წელს მინდა ვაზის ჩაყრა ჩარდახის ეზოში, ქართლური ჯიშების, სხვადასხვა ხასიათის და პოტენციალის. ერთი-ორ წელიწადში უკვე შედარებით ვრცელ ვენახზეც შეიძლება ფიქრი.

ინდიგო: მიწამ – სიცოცხლე-სიკვდილის ციკლი გამახსენა. შენთვის რა ჰქვია სიკვდილს – დასასრული თუ გარდასახვა?

მახო: ძალიან ხშირად ვფიქრობ ამაზე. თუმცა ხშირად გავურბივარ კიდეც. ერთმანეთს ცვლის მწარე სიმართლისა და დიდი ილუზიების პერიოდები, როცა საერთოდ არ აღიარებ სიკვდილს, უარს ამბობ დაფიქრდე მასზე. სიკვდილი ალბათ ძალიან ბევრი წერტილისგან, პუნქტისგან შედგება. ეს ალბათ არაა ერთჯერადი დიადი მოვლენა, როცა რაღაცა გაიხსნება დიდებული მუსიკის ფონზე, საყვირების და დაფდაფების ხმაზე და სადღაც შეაბიჯებ, როგორც ფილმებში ხდება ხოლმე.

სიკვდილი ესაა უარების ერთობა, აბსოლუტური უარი, რომელსაც არაფერთან მივყავართ.

ინდიგო: კოლექციონერი თუ ხარ და რას აგროვებ?

მახო: ქვიშის საათებს ვეძებ ხოლმე, რამდენიმე ძალიან კარგიც მაქვს, მაგრამ არაა ახლა ქვიშის საათის დრო, როგორც ჩანს, ისეთი უგემური, ჭყეტელა შეგხვდება კაცს, გული მოგიკვდება. და ჩემი ენოთეკა. ბევრი ქართული და უცხოური ღვინო მაქვს წამოწვენილი და როცა მგონია, რომ მისი დრო დადგა, ვხსნი.

მაგრამ მაინც არ ვფიქრობ, რომ კოლექციონერი ვარ. კოლექციონერი ვერ ეგუება, თუ რამე სანუკვარს ვერ შოულობს, მე კიდევ, ჩემი საშინლად ფორიაქიანი ხასიათის მიუხედავად, მშვიდად ლოდინი შემიძლია.

ინდიგო: რამდენი როლისგან შედგები? ჩამოთვალე ყველაზე ძვირფასები.

მახო: ერთ-ერთ წიგნში შექსპირის რამდენიმე კომედია დახასიათებული იყო როგორც Reckless melancholy – ასე ვთარგმნე – თავქარიანი მელანქოლია, უგუნური მელანქოლიაც შეიძლება. ჩემზეა რა. ასეთივე როლია მწუხარე კლოუნი, მოუსვენარი და ჯიუტი ტიპი, მოწყენილი, ან აფორიაქებული გამარჯვებული და მარცხით დამშვიდებული. გამყოლი და ინფორმაციის მომპოვებელი.

ინდიგო: რა მოგცა მშობლობამ? როგორ გააბი ჯაჭვი შვილებთან?

მახო: ალბათ ცუდი მამა ვარ, საერთოდ ვერ ვიცლი ბავშვებისთვის, მაგრამ მაინც ვუყვარვარ და ეძებენ გზებს ჩემკენ, მითმობენ, მენდობიან და წამში ივიწყებენ წყენას. ვაკვირდები ხოლმე, როგორ იზრდებიან, რამდენ ენერგიას ხარჯავენ ირენი და ეკა – დედა და მამიდა ბავშვებზე. ვხედავ, რაში მგვანან. ლაშა სულ სადღაც იყურება და ფიქრობს, რაღაცეებს ალაგებს. თინა სულ ტიტინებს და სულ როლებშია. უცებ დასერიოზულებაც ეხერხება. მამაშვილური სინდისის ქენჯნისგან შევდგები.

ინდიგო: სწორად მახსოვს? სწრაფი ნაბიჯებით ქუჩაში ხშირად დადიხარ და ქვევით იყურები.

მახო: მიწაზე ვიყურები ხოლმე. კი. ბავშვობიდან მოყოლებული, სხვათა შორის, არაერთი ნივთი მაქვს ნაპოვნი, მათ შორის, ძვირფასი ნივთებიც, ფულიც. ერთხელ მე და დედაჩემი ავტობუსის გაჩერებაზე ვიდექით ვაჟაზე, სამედიცინოს წინ და ოქროს საათი ვიპოვე. დავდივარ ძალიან სწრაფად. ვხვდები ხოლმე ერთსა და იმავე ადამიანებს, ძაღლიანებზე არაფერს ვამბობ, ეგენი ხშირად მეორდებიან, ვიმახსოვრებ ფეხით მოსიარულეებს, მოხეტიალეებს, ნელა მოსიარულეებს, რომელთაც ძალიან ბევრი დრო აქვთ და საქმიან ადამიანებს. ერთსა და იმავე ადგილას გავლა ჯერ არასდროს მომბეზრებია, პირიქით, პოლ ოსტერის „სმოუკში“ ხო გახსოვს, ჰარვი კეიტელის გმირი ერთსა და იმავე ადგილს რომ უღებს სურათს წლების განმავლობაში და ხან ვინ ხვდება კადრში, ხან ვინ, ხან ასეთი ამინდია, ხან ისეთი.

ინდიგო: შუახნის კრიზისიო და შენ უკვე 42 წლის ხარ, გჯერა შუახნის კრიზისის არსებობის?

მახო: საერთოდ, კრიზისის არსებობას ვაღიარებ, ყველა ასაკში. კრიზისების აღმსარებელი ვარ. სხვათა შორის, კრიზისს და კრიტიკას ერთი ფუძე აქვს ძველ ბერძნულშიც და ლათინურშიც. ძველ ბერძნულში ძალიან მრავალფეროვანი მნიშვნელობებითაა ეს ტერმინი დახუნძლული, რომლებიც გაყოფას, გარჩევას უკავშირდება, აქვეა გაფანტვისა და განიავების სახეებიც და, რაც მთავარია, ჰიპოკრატეს მედიცინის თანახმად, არსებობს „კრიტიკული დღეები“, კრიზისის ის პერიოდი, როცა ავადმყოფის ბედი წყდება. ასე რომ, შუახნის კრიზისი რა სახსენებელია.