საღამო არის ჩემი წიგნი | რაინერ მარია რილკე
ღმერთო, ეს დიდი ქალაქები
ღმერთო, ეს დიდი ქალაქები როგორ ხელიდან
წავიდნენ, როგორ უიმედოდ ჩამოიშალნენ,
ყველაზე დიდი მათ შორის კი მოჰგავს ცეცხლიდან
გაქცეულს, მოჰგავს უიმედოს, შენგან ნიშანიც
არ ჩანს ნუგეშის, ღმერთო, და დროც ამგვარად გადის.
აქ ცუდად ცხოვრობს ხალხი, ხშირად ვერაფერს აგნებს
ღრმა ოთახებში, მოძრაობის უფრო ძლიერი
შიში აქვს, ვიდრე აქვთ ფარაში პატარა ბატკნებს.
გარეთ კი ფხიზლობს შენი მიწა სუნთქავს და გვავსებს,
ხოლო ისინი ცოცხლობენ და ეს აღარ ახსოვთ.
ფანჯრის რაფასთან, ჩრდილში დგანან ბავშვები აქ და
არც კი იციან, როგორია გარეთ გაშვება,
არც ის, დღეებს რომ ყვავილების ამშვენებს ფარდა,
და რომ ისინი უნდა იყვნენ ლაღი ბავშვები
მაგრამ არიან ჩუმები და სავსენი დარდით.
აქ ქალიშვილებს ჯერაც სჯერათ უცხო გრძნობების
და მათი გულიც ბავშვურ დღეებს ალალად უხმობს,
თუმცა კი, როცა ხვდებიან რომ ის არ არსებობს
რასაც ელოდნენ_გულის კარებს კეტავენ უხმოდ
და ჩაბნელებულ ოთახებში ცხოვრობენ ასე
გაწბილებული ქალის ბედით და გრძელ ღამეში
კვნესიან სურვიგამოცლილნი და ეჭვით სავსე
ცივ წლებს უღონოდ მიჰყვებიან, ბრძოლის გარეშე.
ხოლო უფრო ბნელ ოთახებში ტახტები დგანან
მომაკვდავთათვის და ქალებიც იქეთ იწევენ,
დიდხანს კვდებიან მიჯაჭვულნი თავის ბედს, ხანაც
გარეთ გადიან და გარეთ კი მათხოვრებს გვანან.
1903.
ველური ვარდის ბუჩქი
როგორ დამდგარა ჯერაც ნორჩი და უცოდველი,
გაწვიმებამდე, შებინდების ფერთა ხროვაში,
გადაშლილი აქვს ყლორტები და თან ბუნებრივად
ჩაძირულია თავის ლამაზ ვარდად ყოფნაში.
ყვავილის ბრტყელ და ლამაზ ფურცლებს, აქა-იქ გაშლილს,
მოუვლელებს და ბუნებრივებს, ხელარხლებულებს,
ეტყობათ მაინც, რომ სჯობნიან საკუთარ თავს და
არიან თავის სილამაზით აღტკინებულნი.
იმ მოგზაურს კი_ ვარდის ბუჩქს რომ შებინდებისას
გვერდით ჩაუვლის ფიქრიანი, მშვიდი იერით,
შესძახებს ბუჩქი: ნახე, ასე მყარს და დაუცველს
ყველაფერი მაქვს, რაც მომწონს და მაბედნიერებს.
შენ არ გაკვირვებს ქარიშხლის ძალა
შენ არ გაკვირვებს ქარიშხლის ძალა_
ის ხომ შენს თვალწინ გახდა ძლიერი,
ხედავ, ხეები როგორ გტოვებენ
და შენი მზერის დასალიერზე
ქმნიან მორბენალ ხეივნებს, შენ კი
ვინც მათ განდევნის, მისკენ მიდიხარ,
სარკმელთან მდგარი, შვდივე გრძნობით
მას უმღერი და მისით დიდი ხარ.
იყო დრო, სისხლი უდუღდათ ხეებს,
ჰაერში იდგა ზაფხულის სიცხე,
ახლა კი გრძნობ რომ ეს ყველაფერი
მზად არის, უფლის პეშვში წაიქცეს.
შენ ეხებოდი ნაყოფს და გწამდა
ძალის, რომელიც ნაყოფს მიეცი,
ახლა ეს ძალაც ამოუცნობი
გახდა და ისევ სტუმრად იქეცი.
ზაფხული ჰგავდა შენს სახლს, ნაცნობი
ნივთებით სავსეს, თბილს და მხიარულს,
ახლა შენს გულში უნდა შეხვიდე
და როგორც ველზე, ისე იარო.
იწყება ჟამი მარტოობისა,
დღეებს თანდათან აკლდებათ სმენა,
ქარი გამომშრალ ფოთლების მსგავსად
განდევნის შენგან სამყაროს ენას,
შიშველ ტოტებში მოჩანს ცა, შენ რომ
შენში ატარებ, ძარღვებში ირწევ,
მოდი, იყავი მწუხრის სიმღერა
და ცის ლაჟვარდთან შერწყმული მიწა.
მოდი, იყავი სინამდვილესთან
პირისპირ მდგომი და თავმდაბალი,
რომ მან, ვისგანაც სამყაროს ვსწავლობთ
გიგრძნოს, როდესაც ხელებს წაგავლებს.
საღამო არის ჩემი წიგნ
საღამო არის ჩემი წიგნი, მას ალამაზებს
ქამხაში ნაზად ჩასმული ყდა, მეწამულ ფერის,
მე ვხსნი მის ოქროს შესაკრავებს ცივი ხელებით,
ვხსნი აჩქარების გარეშე და სასწაულს ველი.
და მის პირველ გვერდს ვკითხულობ და მაბედნიერებს
ჩემთვის ნაცნობი მელოდია, ნაცნობი სევდა,
მის მეორე გვერდს შედარებით ჩუმად ვკითხულობ
და მის მესამე გვერდს კი უკვე სიზმარში ვხედავ.
20.11.1897
თარგმნა ირმა შიოლაშვილმა