შიშის თვალებით

როდესაც მისი წითელი პომპონი სკოლის ჭიშკრის მიღმა მიიმალება ხოლმე, მაშინ იწყება. შაბათ დილით შემთხვევით ჩართული მაღვიძარასავით იწყებს წკრიალს და თუ ამ დროს ყურს დავუგდებ, სხეულში ერთდროულად ათობით მობრახუნე გულის ხმაურს ვგრძნობ. ყველგან ვგრძნობ მათ გამალებულ ფეთქვას: თავში, მუხლებში, მუცელში, მკლავებში, ზურგში. შეიძლება, გაგიჟდე! და მერე იძულებული ხარ, ყურებზე ხელები მიიჭირო, ან ამ ხმაურის გადასაფარად დიდხანს და გაბმულად იყვირო, ან სადმე, ხიდზე გადაეყუდო და მდინარეს ჩახედო, კიდევ უფრო რომ შეგეშინდეს და როგორმე შიშით გადაფარო შიში.

რეცეპტს ყველა ადვილად გიწერს, თან მონდომებით ხსნიან – ფსიქოლოგთან მისვლა არ ტეხავს, ამერიკაში ეს უკვე ჩვეულებრივი ამბავია და მოკლედ, ამ შფოთის და შიშის დაძლევა მარტივად შეგიძლია, თუ მოინდომებ. ჰო, ჰო, ცხადია. მეც, როგორც ჭეშმარიტი ზრდასრული, რომელსაც რაღაცები ესმის, თავს ვუქნევ – აი, მივალ, იმ თვეში მივალ. თავიდანვე შეუსრულებელ დაპირებას ვდებ. მერე კი ყველაფერი თავიდან იწყება.

მზიანი დღეა, ავტობუსის გაჩერებაზე ერთად მოქუჩებული ბავშვები ათას სისულელეზე ლაპარაკობენ, იცინიან, ერთმანეთს ქუდებს ხდიან, ლაზღანდარობენ, როგორც ხდება ხოლმე – 14 წლისები არიან. და უცებ, მოწმენდილი ციდან უზარმაზარი მინის ნაჭერი ვარდება და ზედ ეცემათ. ციდან-მეთქი, თორემ, სინამდვილეში, შუშა იქვე მდგომ უზარმაზარ შენობას სწყდება და ბავშვებს თავზე ეფშვნება. შეიძლება, ბოლო ათი წელია არავის შეუმოწმებია კონსტრუქციის სიმყარე, ან აშენებისას არ მოუჭირეს ბოლო ჭანჭიკი. ვინ იცის. და ერთბაშად მოსწყდა შენობას სასიკვდილო ნამსხვრევი. ვვიშვიშებთ. ღმერთო, ღმერთო. ვრეკავთ შვილებთან. ვამოწმებთ, როგორ არიან. მათი ხმა გვესმის და ვმშვიდდებით – ამჯერად ჩვენს თავს აცილებული უბედურება გადავამოწმეთ. იქ კი, ავტობუსის იმ გაჩერებაზე, ერთი ბავშვის სიცოცხლე დასრულებულია.

მეორე დღეს, ხელჩაკიდებული დედა-შვილი დგას სხვა გაჩერებაზე, ქალაქის სხვა ნაწილში. რამდენ წუთში მოვა მათი ავტობუსი? ცმუკავს დედის ხელში შვილის ხელი. სულ მალე, სულ მალე. დღეს გემრიელ ბლინებს გაგიკეთებ, მერე წიგნი წავიკითხოთ. მალე მოდი, ავტობუსო. მაგრამ არა, არაფერი ეს აღარ მოხდება! იმიტომ, რომ ავტობუსის მოსვლამდე ხუთი წუთით ადრე, უსწრაფესად მომავალი ავტომობილი გაჩერებაზე შევარდება და დედა-შვილს ადგილზე გასრესს. და მერე ვვიშვიშებთ. დამნაშავის დასჯას მოვითხოვთ. მერე ისევ ყველაფერი ფერმკრთალდება, დამნაშავე კი ერთ-ორ თვეში ისევ გარეთ იქნება. რამეს მოიფიქრებენ, გირაო, საპროცესო. და ისევ გააქროლებს თავის დამპალ მანქანას.

და კიდევ სხვა მშვენიერ დღეს, შენ რომ საგანგებოდ ასწავლე, ისე დააპირებს ზებრაზე გადასვლას შენი შვილი. ან მორჩილად გაჩერდება შუქნიშანზე და დაელოდება თავისი, ფეხით მოსიარულისთვის განკუთვნილი ფერის ანთებას. მაგრამ ამ ქვეყანაში ფერებს ვერ ხედავენ. ვიღაც ისევ გამოჩნდება, ვისაც არც მოთმინება ჰყოფნის და ისედაც, ფეხებზე ჰკიდია წესები, გამოვარდება და ბავშვის მსუბუქ სხეულს ჰაერში ააგდებს.

მეტრო ყველაზე უსაფრთხოა, იტყვი და დაეშვებით მიწისქვეშეთში. თან მალე მივალთ! ვერა. ვერ მიხვალთ, იმიტომ, რომ მოულოდნელად, როცა ტელეფონში ჩაჩერებულები, მიუყვებით ხალხის ნაკადს, თავზე ჭერი დაგემხობათ და მერე იმაზეა, რამდენად გაგიმართლებთ – ან გადარჩებით ჭრილობებს, ან ვერა.

და თუ უსულო საგნებსაც გადაურჩით და თავზეხელაღებულ მძღოლებსაც, მერე კიდევ გამოჩნდება ვინმე, რომელიც მზად იქნება გაგგლიჯოთ იმიტომ, რომ მას არ ჰგავხართ; დანა დაგარტყათ იმიტომ, რომ ქალი ხართ. და ასე. უცებ მკვლელად იქცევა ყველა და ყველაფერი, მეტრო და ტაქსი, ავტობუსის გაჩერება, დაბინძურებული ჰაერი, შენობა და შეყვარებული.

ჰოდა, მეშინია. როცა მისი წითელი პომპონი სკოლის შენობაში გაუჩინარდება ხოლმე, ტელეფონი მინდა ავიღო და მივწერო, შეხვედი? და როცა სკოლიდან გამოსვლის დრო დგება, მინდა მივწერო, გამოხვედი? გზაზე გადახვედი? სახლში შეხვედი? და ასე დაუსრულებლად. არ არის ხომ ნორმალური? მაგრამ არც ჩემი ქვეყანაა ნორმალური.

და ძალიან მეეჭვება, რომ პრობლემის მოსაგვარებლად ფსიქოლოგთან უნდა წავიდე. მე მგონია, რომ აქციაზე უნდა წავიდე. ერთხელ და ორჯერ და ასჯერ.