რევოლუციების ხუთი საფეხური | ინტერვიუ ალექსანდრე მიქაბერიძესთან
23.09.2022 | 13 წუთიანი საკითხავილუიზიანას სახელმწიფო უნივერსიტეტის სრული პროფესორი და ჯეიმს სმიტ ნოელის სპეციალური კოლექციის კურატორი
რას ვარქმევთ დღეს რევოლუციას და როგორ იცვლება ამ სიტყვის დეფინიცია საფრანგეთის რევოლუციიდან დღემდე?
სიტყვა „რევოლუციის” ლათინური ფუძე revolvere ბრუნვას ნიშნავს და მას სწორედ ამ გაგებით იყენებდა შუა საუკუნეების საზოგადოება, მათ შორის, ნიკოლაი კოპერნიკიც თავის სახელგანთქმულ წიგნში De revolutionibus orbium coelestium (1543). თუმცა მომდევნო ორი საუკუნის განმავლობაში ამ სიტყვის მნიშვნელობა ძირეულად შეიცვალა, საფრანგეთის რევოლუციის შემდეგ კი პოლიტიკური, ეკონომიკური და სოციალური წესრიგის ცვლილებასთან გაიგივდა.
1789 წლის 14 ივლისს პარიზის მოსახლეობამ მეფის ხელისუფლების სიმბოლოდ ქცეული ბასტილიის ციხე რომ აიღო და გაბრაზებულმა ლუდოვიკო XVI-მ წამოიძახა, ეს ამბოხიაო, ლაროშფუკო-ლიანკურის თავადმა იქვე მიუგო: „არა, სირ, ეს რევოლუციაა!“ შეიძლება ითქვას, სწორედ იმ მომენტში შეიძინა ამ სიტყვამ თანამედროვე გაგება. პარიზის მოვლენები არ გამო